FED đóng vai trò quyết định đến mức lãi suất của đồng USD, có tác động lớn lên nền kinh tế toàn cầu. Nắm rõ được FED là gì cũng như bản chất của nó sẽ hỗ trợ nhà đầu tư đưa ra những nhận định đúng đắn trong đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam cũng như trên thế giới.

1. FED là gì? Khái niệm Cục Dự trữ Liên bang Mỹ FED là gì?

FED là gì?

FED viết tắt cho cụm từ Federal Reserve System, được biết đến với cái tên Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ hoặc ngân hàng Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ. Đây là ngân hàng trung ương của Mỹ và đã hoạt động từ năm 1913. Đến nay, FED được xem là một tổ chức tài chính quyền lực nhất ở trên thế giới. Tổ chức này là nơi duy nhất được phép in tiền đô la Mỹ và đưa ra những chính sách tiền tệ, không chỉ có khả năng tác động đến Mỹ mà còn rất nhiều các quốc gia trên thế giới.

2. Lịch sử hình thành tổ chức FED

FED được thành lập như thế nào?

Vào năm 1910, do lo ngại về khủng hoảng tài chính và kinh tế khiến giới tinh hoa Mỹ tin rằng cần thay đổi hệ thống ngân hàng quốc gia. Tuy 2 Đảng dân chủ và cộng hòa luôn tồn tại bất đồng ở nhiều lĩnh vực nhưng riêng về vấn đề này, cả hai Đảng đều có sự thống nhất tin tưởng hệ thống tiền tệ hiện tại đang thiếu linh hoạt, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển của nền kinh tế quốc gia.

Chính vì sự kiện này đã thúc đẩy cho sự ra đời của FED. Sau nhiều những tranh luận nảy lửa giữa các Đảng phái, cuối cùng Quốc hội đã thông qua “đạo luật dự trữ liên bang” vào tháng 11 năm 1913 dựa trên những ý tưởng của Aldrich Plan. FED được chính thức đi vào hoạt động vào năm 1915 và đóng vai trò chủ chốt tài trợ cho chiến tranh Mỹ cùng phe liên minh trong chiến tranh thế giới thứ nhất.

Xem thêm: OPEC là gì? Tổ chức opec gồm những nước nào

3. Bản chất của FED

Nhắc đến Federal Reserve System là phải đề cập đến tính độc lập của nó. Tổ chức này hoạt động hiệu quả và đảm nhận nhiều vai trò quan trọng do không bị phụ thuộc hay bị can thiệp bởi các yếu tố bên ngoài.

Chính sự độc lập này đã giúp cho FED có thể đưa ra các chính sách phù hợp thực tế và bảo đảm sự ổn định cho nền tài chính, giúp cho nền kinh tế có thể phát triển theo một hướng đúng đắn.

3.1. Độc lập trong chính sách

Tổ chức có toàn quyền đưa ra những quyết định chính sách tiền tệ mà không cần phải thông qua bất kỳ ai trong cơ quan hành pháp và lập pháp của Chính phủ.

Được toàn quyền về sử dụng công cụ để điều chỉnh lãi suất cho vay, tiền gửi, tỷ giá tiền tệ của đồng USD và đưa ra mức dự trữ bắt buộc nhằm phục vụ cho nhiệm vụ bình ổn giá của FED. Tạo tiền đề cho nền kinh tế có thể phát triển bền vững hơn.

3.2. Độc lập trong tài chính

• Ngân hàng Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ không nhận được nguồn tài trợ phân bổ từ Quốc hội
• Cục có nguồn ngân sách vận hành riêng thông qua sự quản lý tài sản
• Tuy không được tài trợ từ Chính phủ nhưng toàn bộ lợi nhuận hoạt động của tổ chức này lại được chuyển ngược lại cho Chính phủ. Nó được xem là cỗ máy in tiền khi mang đến nguồn lợi nhuận hàng chục tỷ USD mỗi năm.

3.3. Độc lập trong tổ chức nhân sự

Nhiệm kỳ các thành viên trong hội đồng lên tối 14 năm. Điều này đồng nghĩa với việc FED hoạt động liên tục và trải qua những nhiệm kỳ tổng thống khác nhau. Tuy nhiên, tổng thống không có quyền can thiệp đến các quyết định của FED nhưng lại có quyền phế truất chủ tịch của FED, mặc dù khả năng này là không cao.

4. Chức năng của FED

FED là gì? Vai trò của FED trong việc bình ổn giá

Vai trò chính sách tiền tệ của tổ chức này đã được nêu rõ trong Đạo luật Dự trữ Liên bang sửa đổi vào năm 1977 với những nhiệm vụ chính như:

• Thực thi các chính sách tiền tệ quốc gia thông qua cách tạo ra việc làm cho công dân Hoa Kỳ, ổn định mặt giá cả và điều chỉnh mức lãi suất dài hạn.
• Duy trì sự ổn định của nền kinh tế đồng thời kiềm chế những rủi ro hệ thống có thể phát sinh ở trên thị trường tài chính. Bình ổn giá cả sản phẩm và dịch vụ để có thể khuyến khích tăng trưởng kinh tế.
• Giám sát tổ chức ngân hàng bảo đảm hệ thống tài chính an toàn, vững vàng và đảm bảo quyền tín dụng cho người tiêu dùng
• Cung cấp dịch vụ tài chính cho các tổ chức quản lý có giá trị hay tổ chức chính thức nước ngoài, Chính phủ Hoa Kỳ và đóng vai trò chủ chốt trong việc vận hành hệ thống chi trả quốc gia.

5. Cơ cấu tổ chức của cục Dự trữ liên bang Hoa Kỳ FED ra sao?

FED có cơ cấu tổ chức ra sao?

5.1. Hội đồng Thống đốc

• Bao gồm 7 thành viên và được phê chuẩn bởi Tổng thống cùng Quốc hội
• Mỗi nhiệm kỳ có 14 năm, làm việc cho tới khi mãn nhiệm kỳ hoặc bị Tổng thống phế truất
• Hội đồng Thống đốc không được làm nhiều hơn 2 nhiệm kỳ
• Đây là cơ quan hoạt động độc lập với chính phủ liên bang và có trách nhiệm xây dựng, cụ thể hóa chính sách tiền tệ
• Có chức năng đưa ra quy định và giám sát hoạt động 12 ngân hàng dự trữ liên bang cùng hệ thống tài chính Hoa Kỳ.

5.2. Ủy ban thị trường mở liên bang (FOMC)

• Bao gồm 7 thành viên của Hội đồng thống đốc và 5 chủ tịch ngân hàng dự trữ liên bang
• Có nhiệm vụ thực thi những chính sách tiền tệ của Hoa Kỳ
• Thực hiện 8 cuộc họp một năm nhằm ấn định mức lãi suất trong nguồn cung tiền tệ
• Phần lớn quyết định của Ủy ban thị trường mở Liên bang ảnh hưởng tới các khoản tín dụng cho doanh nghiệp cùng người tiêu dùng.

5.3. Các ngân hàng dự trữ Liên bang

• Gồm 12 ngân hàng dự trữ liên bang nằm rải rác ở nhiều nơi
• Đây là các ngân hàng tư nhân hoạt động độc lập ở địa phương
• Có nhiều ngân hàng trong số đó đã phát hành cổ phiếu trên thị trường
• Giấy bạc do FED phát hành là nguồn cung tiền tệ và được đưa ra thị trường để lưu thông thông qua những ngân hàng dự trữ liên bang ở khu vực.

6. FED quyền lực như thế nào?

Đồng USD được xem là đồng tiền chủ chốt trong những hoạt động thương mại quốc tế. Mọi hoạt động xuất nhập khẩu đều sử dụng USD làm đơn vị thanh toán. Trong khi đó, FED là nơi duy nhất có quyền quyết định sự tăng giảm mức lãi suất của đồng tiền này. Điều đó đã tác động trực tiếp đến sức mạnh của đồng USD và gây ảnh hưởng tới đối tác thương mại Mỹ.

Bên cạnh đó, đồng USD chiếm vị trí quan trọng trong hệ thống tiền tệ thế giới nên các mặt hàng quan trọng như vàng, dầu đều được định giá theo đồng tiền này. Mà FED là cơ quan duy nhất được can thiệp vào việc xác lập giá trị của USD qua hoạt động mua bán chúng cùng các ngoại tệ khác. Việc này đồng nghĩa với việc kiểm soát USD của FED cũng khiến cho thị trường toàn cầu bị kiểm soát gián tiếp. Do vậy, các quyết định đầu tư của Cục dự trữ liên bang sẽ tác động tới nền kinh tế thế giới.

7. Công cụ ảnh hưởng tới chính sách tiền tệ của FED

• Thay đổi lãi suất cũng chính là đồng USD, việc thay đổi lãi suất sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chính sách tiền, tới hoạt động kinh tế và doanh nghiệp.
• Mua bán trái phiếu Chính phủ: việc mua trái phiếu chính phủ khiến lượng tiên lưu thông tăng, dẫn đến lãi suất giảm và kích thích việc chi tiêu, gia tăng vay ngân hàng. Trong trường hợp ngược lại, khi cục dự trữ liên bang bán trái phiếu sẽ làm cho lượng tiền lưu thông ít đi, làm cho lãi suất tăng cao, gây khó khăn với ngành tài chính.
• Quy định về lượng tiền mặt dự trữ: FED bao gồm nhiều ngân hàng cấp dưới, do đó khi FED đưa ra những chỉ thị về khối lượng tiền mặt dự trữ sẽ bắt buộc các ngân hàng này phải tuân thủ. Trong trường hợp số lượng dự trữ lớn, phần cho vay sẽ giảm đi, khả năng vay mượn khó hơn và lãi suất tăng lên.

8. Các câu hỏi thường gặp liên quan đến FED là gì?

8.1. Tổ chức FED là gì?

FED hay Cục dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, là Ngân hàng Trung ương Mỹ đã được thành lập vào năm 1913. FED được ký bởi tổng thống Woodrow Wilson theo đạo luật có tên “Federal Reserve Act” nhằm mục đích duy trì chính sách tiền tệ một cách linh hoạt, ổn định, an toàn cho nước Mỹ.

8.2. Lãi suất FED là gì?

Khái niệm lãi suất FED

Lãi suất FED được thiết lập bởi hội đồng Thống đốc của hệ thống dự trữ liên bang. Đây là loại lãi suất qua đêm mà các ngân hàng sẽ thu được thông qua việc cho ngân hàng khác vay. Số tiền cho vay được lấy ra từ dự trữ dư thừa tạm nằm trong quỹ dự trữ liên bang.

Theo quy định, mỗi ngân hàng thương mại sẽ cần duy trì tỷ lệ dự trữ bắt buộc ở tài khoản của ngân hàng Trung ương. Nếu tỷ lệ vượt qua mức bắt buộc thì ngân hàng có thể mang cho ngân hàng khác vay.

Kỳ hạn vay cùng mức độ rủi ro của lãi suất này cực thấp. Vì vậy, nó được xem là mức lãi suất thấp nhất mà những ngân hàng thương mại nhận tiền gửi có thể tiến hành vay trên thị trường. Đồng thời, đây cũng là mức lãi suất chuẩn cho các tổ chức tín dụng thiết lập những mức lãi suất khác nhau trên thị trường tài chính. Ngoài ra, lãi suất FED cũng là công cụ hữu ích để FED sử dụng trong kiểm soát tăng trưởng kinh tế Mỹ.

8.3. Điều chỉnh mức lãi suất FED như thế nào?

Ở từng giai đoạn kinh tế khác nhau, Cục dự trữ Liên bang sẽ áp dụng những chính sách tăng giảm FFR (lãi suất quỹ dự trữ liên bang) khác nhau. Việc tăng hay giảm FFR sẽ do FED quyết định nhưng điều này liên quan khá lớn tới thị trường cùng các tổ chức tài chính.

Về bản chất, Cục dự trữ liên bang không bắt buộc các tổ chức tín dụng vay mượn nhau với mức lãi suất như công bố mà thay vào đó, FED có sự điều chỉnh khối lượng tiền trên thị trường liên ngân hàng, qua đó tác động lên việc cung cầu vốn của các tổ chức tín dụng, qua đó xác lập một mức lãi suất dựa trên mục tiêu.

8.4. Cơ sở để FED thực hiện điều chỉnh lãi suất

Chức năng của tổ chức này là thúc đẩy việc làm và bình ổn giá. Vì vậy, hai yếu tố chính tác động đến việc điều chỉnh lãi suất là chỉ số lạm phát và việc làm.

Nếu lạm phát thấp trong khi thất nghiệp cao, FED thường có sự điều chỉnh mức lãi suất xuống thấp. Đây là một trong các công cụ được dùng trong chính sách tiền tệ của FED. Cụ thể, khi nền kinh tế sa sút thì FED sẽ thực hiện hạ lãi suất quỹ dự trữ để bơm tiền cho các ngân hàng thương mại. Việc hạ lãi suất giúp kích thích các hoạt động tín dụng cùng chi tiêu quốc dân, hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng GDP, gia tăng sản xuất và giải quyết vấn đề việc làm.

8.5. Ai là người sở hữu FED?

Tuy Quốc hội là cơ quan thông qua việc thành lập nên FED nhưng các quyết định của tổ chức này lại không chịu tác động của Quốc hội và Tổng thống Mỹ. Nó là một cơ quan được xây dựng theo hướng tư nhân, cố gắng có thể hoạt động độc lập nhất có thể, tránh xa những quan điểm chính trị nhằm mục đích điều chỉnh chính sách tiền tệ cho Mỹ. Vì vậy, không ai sở hữu FED.

8.6. FED là một tổ chức chính phủ hay tư nhân?

Đây là tổ chức được thành lập với sự thông qua của Chính phủ nhưng hoạt động theo hình thức tư nhân. Hoạt động theo mô hình này sẽ giúp cho sức mạnh của tổ chức được nâng cao bởi các vấn đề mà FED giải quyết đã vượt quá quyền hạn của các ngân hàng liên bang.

8.7. Khi nào FED họp?

FED không có lịch họp cố định hàng năm. Tuy nhiên, FOMC lại thực hiện 8 cuộc họp mỗi năm nhằm quyết định những vấn đề về điều chỉnh lãi suất khi cần thiết.

Kết luận

Hiểu rõ về FED là gì, nắm bắt được các chính sách thay đổi của FED là một việc vô cùng quan trọng đối với những ai đang tham gia vào thị trường tài chính toàn cầu. Tùy theo giai đoạn và điều kiện khác nhau, FED sẽ có những chính sách tiền tệ không giống nhau. Do đó, nhà đầu tư cần chú ý theo dõi để nắm bắt nhanh chóng, đưa ra được các quyết định đầu tư đúng đắn.